Χλωρίδα - Πανίδα
Η περιοχή του Ευηνοχωρίου φιλοξενεί μια τεράστια ποικιλία μορφών ζωής χλωρίδας και πανίδας.
Ο εύφορος κάμπος του είναι σημαντικό αγροτικό οικοσύστημα, με παρά πολλές γεωργικές καλλιέργειες και είναι κυκλωμένος από τις εκβολές του Εύηνου, τα νερά της θάλασσας, την λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου και σε κοντινή απόσταση υπάρχει το Όρος Βαράσοβα.
Oι φερτές ύλες του Εύηνου, με τα νερά της θάλασσας έχουν δημιουργήσει ένα υγρότοπο με εκτεταμένα λασποτόπια, αλμυρόβαλτους, σάλτσινα και καλαμιώνες, με ψαθοτόπια και λουρονησίδες.
Επίσης υπάρχουν και αρκετές αμμοθίνες (μικροί λόφοι από άμμο). όπου αποτελούν φυσικό φίλτρο και φυσικό αντιπλημμυρικό φράγμα για το αλμυρό νερό. Ειδικότερα δε, οι αμμοθίνες και οι αλμυροί βάλτοι απορροφούν την ενέργεια των κυμάτων, αποτρέποντας με αυτό τον τρόπο τη διάβρωση της παράκτιας ζώνης.
Όλη αυτή η ιδιαίτερη γεωμορφική έκταση έχει δημιουργήσει ένα σπάνιο οικοσύστημα ανεκτίμητης αξίας διότι διαβιεί ένα μεγάλο πλήθος από φυτά και ζώα.
Τα φυτά που θα συναντήσουμε είναι, με ακανθώδη σκληρά, μικρά και τριχωτά φύλλα, με ισχυρό και εκτεταμένο ριζικό σύστημα, ποώδη φυτά, σκληρόφυλλους θάμνους μέχρι και δένδρα (π.χ. Αγκάθι της παραλίας, Αμμοφίλες, Αγρόπυρα, Εφέδρες, Γατάκι, Φακή του νερού, ΄Οθανθος, Σιλένες, Κρίνος της παραλίας, Σαλσόλες, Κακίλες, Βούρλα, Ψαθί , Αγριοκάλαμο και διαφόρους τύπους Καλαμιών και Νεροκάλαμων, Αθάνατος, Καμπανούλες, Εουφόρβιες, Αγριοβιολέτες, Νούφαρα, Κίστους, Ερίκες, Αλμυρίκια, Χαρουπιές, Αγριλιές, Κέδρα, Ιτιές, Λεύκες, Πλατάνια, Σφενδάμια, Φτελιές, Σκλήθρα, Πουρνάρια κ.ά).
Υπάρχουν κάποια μάλιστα σπάνια φυτά.
Τα τοπικά ενδημικά Κενταύρια (Centaurea aetolica, Centaurea heldreichii και Centaurea niederi) που βρίσκονται σε κίνδυνο λόγω των μικρών πληθυσμών τους, των ανθρωπίνων πιέσεων, βόσκηση κ.ά. η Κενταύρια (Centaurea sonchifolia) που φυτρώνει στις αμμοθίνες και το σπάνιο Oρχεοειδές Αθωα Μέλισσα (Ophrys argolica). (Φώτο τα κενταυρια από την φιλότης )
Επίσης και η πανίδα της περιοχής είναι ποικιλόμορφη (θηλαστικά, αμφίβια, ψάρια, πουλιά).
Από θηλαστικά έχουμε ελάχιστα διότι ο κάμπος δεν είναι κατάλληλος από την συνεχή εκμετάλλευση και κάνει δύσκολη την διαβίωση τους. Έχουμε, Σκαντζόχοιρο Λαγό, Ασβό, Αλεπού, Κουνάβι, Νυφίτσα και διάφορα ειδή τρωκτικών.
Από Αμφίβια έχουμε, διάφορα είδη βατράχων, Νεροχελώνες όπως και τα Νερόφιδα και Ερπετά την Οχιά, ο Σαπίτης, η Σαΐτα, το Γιατρόφιδο, ο Λαφίτης και ο Tυφλίτης Σαύρες και Xερσοχελώνες.
Επίσης μπορούμε να συναντήσουμε και διάφορα σπάνια έντομα, αρθρόποδα (σκόρπιο, κουνούπι κ.α), ορθόπτερα (ακρίδες, γρύλος, κρεμμυδοφάγος κ.α.) κολεόπτερα (σκαθάρια), λεπιδόπτερα(πεταλούδες) και υμενόπτερα (μέλισσες, μυρμήγκια κ.α).
Η περιοχή είναι εξαιρετικά γνωστή όμως και για την πλούσια ιχθυοπανίδα της, αφθονούν τα ψάρια του γλυκού και αλμυρού νερού.(ψάρια του ποταμού και της μπούκας ) Χέλια, Γλανίδια, Στροσίδια, Μουστακαλήδες, Τσερούκλες και Χαμοσούρτηδες. Kεφαλοειδή, Λαυράκια, Bελάνισσες, α Kυπρίνια Πέστροφες, Δρομίτσες.
Όμως το μεγαλύτερο μέρος της πανίδας το κατέχουν τα πουλιά.
Στις καλλιεργημένες εκτάσεις, περιβόλια και ελαιώνες, υπάρχει ποικιλία καταφυγίων και σημείων κατάλληλων για το φώλιασμα των πουλιών: βράχια, δέντρα, θάμνοι και υπάρχει μια πλατειά επιλογή τροφής: σπόροι, καρποί, έντομα, μικρά τρωκτικά και ερπετά.
Όμως και οι Εκβολές του πόταμου μαζί με τις παράκτιες εκτάσεις, είναι τόποι ιδανικοί για να επιβιώνουν, ξεχειμωνιάζουν και περνούν κατά τις μεταναστεύσεις τους αρκετά διαφορετικά είδη πουλιών στα οποία περιλαμβάνονται πολλά σπάνια και απειλούμενα με εξαφάνιση είδη.
Στον υγρότοπο τα πουλιά τρέφονται με φυτά, ασπόνδυλους οργανισμούς, ερπετά ή ψάρια και φωλιάζουν σε τρύπες στις όχθες και ανάμεσα στα καλάμια.
Το χειμώνα ξεχειμωνιάζει στην περιοχή μεγάλος πληθυσμός Φαλαρίδας, Πάπιας (Κιρκίρι, Σφυριχτάρι, Κυνηγόπαπια, Πρασινοκέφαλη, Βαρβάρα, Σαρσέλα κ.α
Έτσι μπορούμε να δούμε και διαφορα Στρουθιόμορφα, Κοκκινολαίμηδες, Γαρδελια, Αηδόνια, Τσίχλες, Πετροκοτσύφια, Μπούφους, Aπροκωλίνα, Bραχοτσοπανάκος, Kάργια, Mαυροτσιροβάκος κ.ά.
Πολλά παρυδάτια πουλιά, διάφορα είδη γλάρων (Ασημόγλαρος, Νανογλάρονο, Ποταμογλάρονο, Γελογλάρονο, Ποταμοσφυρίχτης και Πετροτριλίδα), πελαργών, Σκαλίδρες, Tρύγγες, Tουρλιδες, Τσικνιάδες, Νερόκοτες, Καλαμοκανάδες, Θαλασσοσφυριχτές κ.α. .) και ένα από τα πιο σπάνια πουλιά του κόσμου, η Λεπτομύτα που βρίσκει καταφύγιο στην περιοχή.
Επίσης και αρκετά αρπακτικά όπου έρχονται για να βρουν τροφή από την Βαράσοβα Όρνια, Kοράκι, Γεράκια, Ποντικοβαρβακίνες, Ψαλιδιάρηδες, Tσίφτηδες, Mαυρόγυπας Θαλασσαετός, Bασιλαετός κ.α.
Οι εκβολές του Εύηνου, με την παράκτια περιοχή του κάμπου είναι τμήμα που έχει συμπεριληφθεί στο πολύτιμο οικοσύστημα της περιοχής και προστατεύεται από διεθνείς συμβάσεις για την προστασία της Χλωρίδας και Πανίδας και την διεθνή σύμβαση Ραμσάρ, που αποσκοπεί στη διατήρηση και προστασία της υδρόβιας ορνιθοπανίδας των υγροτόπων.
Όμως αυτό το πλούσιο οικοσύστημα έχει αρχίσει και διαταράσσεται, διότι η συνεχείς μέχρι πριν λίγα χρόνια αμμοληψίες, η ολοκλήρωση της εκτροπής του ποταμού Εύηνου και τα σχετιζόμενα σχέδια αποξηράνσεων και διαχείρισης των υδάτων , δημιουργούν τεράστιο οικολογικό και περιβαλλοντικό πρόβλημα, και είναι ολέθριες για την ποιότητα των νερών, των εδαφών, της ίδιας της ζωής των ανθρώπων, των ζώων και των φυτών επηρεάζοντας αρνητικά όλα τα οικοσυστήματα που δημιουργεί το ποτάμι.
Είναι το δικό μας ποτάμι, ο δικός μας τόπος – ας τον προστατέψουμε.